Rezerwat przyrody "Kózki" został utworzony 12 stycznia 2000 roku decyją Wojewody Mazowieckiego. Jego powierzchnia wynosi 82,12 ha. Położony jest w północnej części gminy Sarnaki, nad rzeką Bug tuż przy moście, na trasie Łosice-Siemiatycze. Północną granicę rezerwatu stanowi koryto rzeki Bug, zaś południową ciąg bagnistych starorzeczy tej rzeki. Od wschodu granica opiera się o odcinek szosy, biegnącej do Siemiatycz, zaś od południowego zachodu i południowego wschodu granicę stanowi styk muraw rezerwatu z gruntami ornymi, dochodząc miejscami do zabudowy wsi Kózki.

Charakterystycznym dla rezerwatu "Kózki" elementem krajobrazu są płaty piaszczystych muraw, wytworzonych na naniesionych przez rzekę, poddanych procesom denudacji wydmach. Od rzeki w kierunku południowym teren obniża się przechodząc w sieć połączonych ze sobą starorzeczy z bogatą roślinnością wodnś i szuwarową. Dominującym typem gleb na tym okresowo zalewanym terenie są gleby oglejone, mineralne murszowe na piaskach luźnych.

W skali lokalnej obszar rezerwatu stanowi swoistą enklawę otoczoną terenami o dość intensywnej ingerencji człowieka jak: ruchliwa trasa Siedlce-Białystok. zabudowa letniskowa wsi Kózki, zabudowa wiejska Kózek i Bindugi oraz grunty użytkowane rolniczo. Mimo to na stosunkowo niewielkim obszarze rezerwatu istniją dogodne warunki do gniazdowania i żerowania dla wielu gatunków ptaków. Największą rzadkością stwierdzoną na terenie rezerwatu był w latach 70-tych kulon Burhinus oedicnemus –najbardziej skryty, płochliwy i niedostrzegalny dla obserwatora przedstawiciel siewkowców. Ten tajemniczy ptak o nocnej aktywności, któremu niezbędne do życia są duże powierzchnie piaszczystych terenów, będący obecnie na granicy wymarcia występuje w Polsce (dolina Narwi) w liczbie zaledwie 2-4 par. W roku 1985 na terenie rezerwatu gnieździła się ostatnia para kulona w całej dolinie Bugu!!, w 1987 r. obserwowano poraz ostatni pojedyńczego osobnika, który bezskutecznie nawoływał partnera. Dolina Bugu jest ważnym w skali kraju obszarem gniazdowania sieweczki obrożnej Charadrius hiaticula. W rezerwacie od lat notuje się występowanie 4 par tego silnie zagrożonego gatunku. Stwierdzono również gniazdowanie 2 par sieweczki rzecznej Charadrius dubius, która w dolinie Bugu jest znacznie liczniejsza niż obrożna, oraz rybitwy białoczelnej Sterna albifrons, która wraz z kulonem i sieweczką obrożną umieszczona jest w "Polskiej Czerwonej Księdze Zwierząt".Dolina Bugu jest również ważną trasą wędrówek ptaków wodno-błotnych i wielu innych. Regularnie zatrzymują się tutaj gatunki gniazdujące w północnej Europie, a zimujące w południowo-zachodziej części kontynentu. Do grupy tych migrantów, odwiedzających corocznie rezerwat należą: nur czarnoszyji, skandynawski podgatunek pliszki żółtej i świergotek rdzawogardlisty.

>>>pokaż mapę<<<